Avocado’s staan erom bekend dat ze uitstekend zijn voor je gezondheid. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat een avocado per dag een positieve invloed heeft op de hersenfuncties.
Niet alleen is het eten van avocado’s gezond, het woord kan als ezelsbruggetje dienen om je hersenen actief te houden bij het lezen van (ingewikkelde) teksten.
De avocado-formule om te lezen als een pro bestaat uit:
A. Afrekenen met negatieve gedachten;
V. Vragen stellen;
O. Overzichtelijke werkomgeving;
C. Concentratieperiode van 25 minuten;
A. Actief lezen;
D. Doelen stellen;
O. Overzicht maken
Het concept AVOCADO is door mij ontwikkeld en is gebaseerd op de ideeën van de Amerikaanse brain-coach Jim Kwik. Het werkt gegarandeerd als je teksten leest die je wilt of moet onthouden.
Wat achtergrond over Jim Kwik
Jim Kwik heeft als kind een hersenbeschadiging opgelopen, waardoor hij een leerachterstand had. Hij heeft er zijn missie van gemaakt om alles te leren over de hersenfuncties en hoe je deze beter kunt inzetten bij het leren, lezen, memoriseren enz.
In 2020 heeft hij het boek Limitless (Onbegrensd of Grenzeloos) geschreven. Dit boek is nog niet in het Nederlands vertaald. Kwik is bekend van YouTube en misschien heb je hem daar wel eens voorbij zien komen.
Het model AVOCADO is een combinatie van de strategieën die hij propageert om sneller te lezen en datgene wat je leest beter te onthouden.
Een gemiddeld persoon vergeet binnen 24 uur ongeveer 80% van wat hij heeft gelezen of gehoord. Behalve het lezen van de tekst is het dus belangrijk om zo te lezen dat je na langere tijd nog steeds weet waarover de tekst ging.
De AVO van AVOCADO gaat over voorbereiding. De CA gaat over het daadwerkelijke lezen en de DO helpt je om de tekst te onthouden.
A = Afrekenen met negatieve gedachten
Als je een tekst moet lezen, krijg je vaak te maken met negatieve gedachten:
- Ik kan het niet.
- Ik snap het toch niet.
- Ik heb er geen tijd voor.
- Het is vast saai.
- …
Dit soort negatieve gedachten zijn strategieën van je brein om uitstelgedrag te rechtvaardigen. Als je deze gedachten herkent, kun je ze vervangen door positieve gedachten:
- Interessant onderwerp.
- Ik ga er eens lekker induiken.
- Ik ben nieuwsgierig.
- Leuk!
- …
In het begin voelt dat wat geforceerd, maar probeer het gewoon. Baat het niet, dan schaadt het zeer zeker ook niet! Het komt erop neer dat je kunt kiezen tussen negatieve óf positieve gedachten. Als je jezelf er echt niet toe kunt zetten, erken dan in ieder geval dat die negatieve gedachten ook maar veronderstellingen zijn. Hoe dan ook, reken af met die negativiteit. Je komt er niet verder mee.
V = Vragen stellen
Vragen stellen helpen om je te focussen.
- Wat weet ik al van het onderwerp?
- Wie heeft het geschreven?
- Wat zou ik eraan kunnen hebben?
- Wat wil ik weten?
- Wat zou ik eruit willen halen?
- Wat zou interessant vinden?
- …
Je hoeft de vragen niet te beantwoorden. Laat ze even in je hoofd opkomen en kijk wat je nieuwsgierigheid wekt. De reden waarom je de tekst moet lezen, is vast niet om je bezig te houden. Je hebt er een bepaalde bedoeling mee. Misschien moet je de tekst beoordelen of misschien is het een beleidsstuk waar je kennis van moet nemen.
O = Ongestoorde werkomgeving
Een nette, overzichtelijke werkomgeving helpt bij de concentratie, maar het is onvoldoende om je volledig te kunnen focussen. Zorg ervoor dat niets of niemand je stoort.
- Zet je mobiel uit of leg hem in een andere kamer;
- Zorg dat er geen notificaties binnenkomen van sociale media (LinkedIn/Facebook/whatsapp etc);
- Hang eventueel een bordje niet storen aan de deur. Ik heb op mijn werk een simpel draaibordje aan de deur hangen. Deze staat standaard op groen, maar als ik me moet concentreren, loop ik er even heen om het op rood te draaien. Iedereen weet dat ik dan even niet beschikbaar ben;
- Zorg dat alleen wat je moet doen onder handbereik is. Je boek of je tablet en een schrift of notitieblok voor aantekeningen. Test je potlood of pen – laat je concentratie niet verstoren omdat je opeens een punt moet slijpen.
- Verzorg je zelf – een lekkere stoel, kopje koffie of glaasje water;
- Controleer dat je in de komende 30/45 minuten geen afspraak hebt;
Na deze stap weet je dat je je kunt concentreren en dat je alleen gestoord kunt worden als het strikt noodzakelijk is.
C = Concentratie (25 minuten)
Zet een wekker of alarm op 25 minuten.
Een blok van 25 minuten is precies lang genoeg om je concentratie vast te houden. In die tijd kun je in een normaal tempo ongeveer 5000 tot 6000 woorden lezen. Afhankelijk van de opmaak zijn dat 20 A4tjes of 35 pagina’s in een boek.
Pin jezelf hier niet op vast, misschien lees je meer of minder in die 25 minuten. Het gaat hier meer om de spanningsboog.
Waarom ik aantallen noem, is dat je na een aantal van deze sessies aardig kunt inschatten hoeveel tijd je nodig hebt voor het lezen van een tekst. Als je een beleidsstuk van 200 pagina’s krijgt voorgeschoteld, weet je hoeveel leesblokken je ongeveer nodig hebt om het goed te lezen en te onthouden.
Na die 25 minuten drink je wat water en ga je vijf minuten iets anders doen. Vooral het waterdrinken is belangrijk. Het houdt je hersenen actief.
A = Actief lezen
- Als het je alleen om het snellezen gaat, kun je jezelf ondersteunen door te werken met een boekenlegger of een andere hulpmiddel om bij te wijzen waar je bent.
- Als je een boekenlegger gebruikt, dek dan af wat je al gelezen hebt. Vroeger leerden we om een de boekenlegger onder de regel te plaatsen. Tegenwoordig is wetenschappelijk bewezen dat het beter is om de tekst die je al gelezen hebt af te dekken.
- Snellezen betekent ook dat je de woorden niet uitspreekt. Je leest dus niet hardop in je gedachten, maar je probeert een bepaald tempo te volgen.
- Lezen met muziek is helemaal niet gek, als je maar niet naar de tekst hoeft te luisteren. De klassieke muziek van Bach heeft een tempo dat uitermate geschikt is om actief bij te lezen.
- Actief lezen betekent ook dat je kernwoorden opschrijft. Het schrijven moet je niet teveel ophouden, dus geen schoonschrift en zeker geen hele zinnen.
- Schrijf met de hand. Samenvatten op de computer wordt snel te uitgebreid. Bovendien blijkt uit onderzoek dat mensen die met de hand schrijven de tekst beter onthouden.
D = Doelen stellen
Na 25 minuten stop je met actief lezen en vraag je je af wat je nu precies wilt met wat je hebt gelezen.
- Wat voor activiteiten of doelen vloeien uit de tekst voort?
- Wordt er iets van jou (of van je medewerkers) gevraagd?
- Kun je een doel formuleren op basis van wat je hebt gelezen?
- Zet het je aan tot een verandering?
- …
Voor mij was dit de eye-opener. Vroeger sloot ik een periode actief lezen af met mezelf af te vragen wat ik net gelezen had. Het effect was meestal dat ik het nauwelijks wist en het nog een keer terug moest lezen.
Nu stel ik me de actieve vraag: “Wat wil/kan ik hiermee doen?”
Als het antwoord na die 25 minuten is dat ik er helemaal niets mee kan, vraag ik me af waarom ik er niets mee kan. Is de tekst inhoudsloos? Heb ik niets nieuws gelezen?
Door mijzelf te dwingen om over de inhoud na te denken, prikkel ik mijn hersenen. Ik activeer bijna onbewust neuronen die hun best moeten doen om verbanden te leggen en dingen te onthouden.
Het enige dat ik teruglees als geheugensteuntje zijn de paar woorden die ik heb genoteerd.
O = Overzicht
Afhankelijk van de doelen die uit de vorige fase voortvloeien, creëer je overzicht.
Als er acties uit voortvloeien, zet je deze direct in je agenda. Ga niet werken met to-do-lijstjes als je niet direct vastlegt wanneer je het gaat uitvoeren.
Ik lees vaak met het doel een uittreksel of recensie te schrijven. Hiervoor gebruik ik de Cornell-methode.
In het brede deel schrijf je een samenvatting in je eigen woorden. Naderhand haal je er kernwoorden uit en schrijf je onderaan de bladzij wat je wilt onthouden en eventuele actiepunten.
Het doel hiervan is dat je eigenlijk alleen maar de kernwoorden en de samenvatting onder aan de bladzijde nodig hebt om de tekst weer voor de geest te halen.
Boekrecensies:
Onthoud alleen wat je onthouden moet
Belangrijk om te onthouden zijn alleen die zaken waar je later nog iets mee moet.
Als je al weet dat je het toch niet gaat gebruiken, kun je het net zo goed vergeten.
Het vervelende is dat we ook veel dingen vergeten, waar we wél iets mee moeten.
Lezen volgens de AVOCADO methode helpt je om je hersenen actiever te benutten, zodat je minder snel vergeet wat je hebt gelezen.
Mocht je na het lezen van dit artikel je alleen maar voornemen om iedere dag een avocado te eten, dan heb je in ieder geval al een belangrijke stap gezet om je brein gezond te houden!
