Hoe komt het dat sommige mensen zich gelukkig blijven voelen in lastige of pijnlijke situaties terwijl anderen erdoor worden verscheurd? Het leven van de een is onderhevig aan nare gebeurtenissen terwijl anderen het veel makkelijke hebben.
Wat helpt om je in moeilijke situaties gelukkiger te voelen? Volgens de gelukspsychologen vergroot je het geluksgevoel door het trainen van dankbaarheid, acceptatie en vertrouwen. Maar hoe doe je dat als je je intens ongelukkig voelt?
Sonja Lyubomirski
Eén van de wetenschappers die hier veel onderzoek naar heeft gedaan is Sonja Lyubomirski. Ik heb haar boek The How of Happiness voor me liggen. Dit is de Engelstalige versie van De maakbaarheid van het geluk.
Sonja constateert hierin dat er verschil is in geluksniveau tussen mensen. Ze vergelijkt het met je IQ. Een IQ is een constant gegeven. De meeste mensen hebben een IQ rond de 100 en bij sommigen ligt dit hoger of lager. Je IQ is weliswaar een gegeven, maar door veel te oefenen kun je je ergens in bekwamen.
Kun je leren om je gelukkiger te voelen?
Uit onderzoek van onder andere Sonja Lyubomirski blijkt dat er een twaalf activiteiten zijn die blijvend effect hebben op je geluksniveau. Lyubormirski adviseert deze strategisch in te zetten als je jouw geluksgevoel wil verbeteren.
Haar strategie komt er kort gezegd op neer dat je van die twaalf activiteiten kiest wat het beste bij je past.
Het heeft geen enkele zin om je met activiteiten bezig te houden, waar je geen of weinig affiniteit mee hebt. Als je dingen doet waar je weinig plezier in hebt, haal je daar veel minder voldoening uit dan wanneer je het echt fijn vindt om te doen.
De 12 geluksactiviteiten volgens Sonja Lyubomirski:
Dit zijn de twaalf geluksactiviteiten van Sonja Lyubomirski:
- Dankbaarheid tonen;
- Optimisme ontwikkelen;
- Stoppen met tobben en vergelijken;
- Vriendelijk zijn;
- Sociale relaties koesteren;
- Leren omgaan met tegenspoed zoals stress, trauma en verdriet;
- Leren vergeven;
- Doen waar je blij van wordt;
- Genieten van het leven;
- Je inzetten voor (goede) doelen;
- Goed voor je lichaam zorgen;
- Vertrouwen op een hogere macht.
Sonja heeft over deze punten onderzoek gedaan en beschrijft in haar boek praktische voorbeelden en wat het effect daarvan is. Ook geeft ze in haar boek bij iedere activiteit tips hoe je deze activiteiten in praktijk kunt brengen.
Drie tips om je gelukkiger te voelen
Albert Sonnevelt heeft in zijn boek Geluk(t) deze geluksactiviteiten gerubriceerd tot drie gebieden: dankbaarheid, acceptatie en vertrouwen. Ik vind dit een prachtige indeling en gebruik deze dan ook als kapstok als ik mensen coach die zich ongelukkig voelen.
Geluk(t)
Een boek waarin je exact datgene aantreft dat wetenschappelijk bewezen gelukkig maakt.
Het boek is geschreven op een toegankelijke, luchtige en laagdrempelige manier.
Je leest over de laatste bevindingen in de positieve
psychologie en ontdekt wat je zelf kunt doen
om meer geluk in je leven te ervaren.
Tip 1. Wees dankbaar
Als je dankbaarheid kunt voelen, komt dat gevoel heel dicht bij een intens geluksgevoel. Mensen die door donkere periodes dankbaarheid blijven voelen voor kleine dingen, staan doorgaans positiever in het leven.
Dankbaarheid is een vorm van bewustwording en kan worden getraind.
De manier waarop je het traint is afhankelijk van je persoonlijke voorkeur.
De één vindt het heerlijk om een dankbaarheidsdagboek bij te houden, terwijl je daar bij een ander niet mee moet aankomen.
Je kunt je er ook op richten om mensen te bedanken. Door je dit voor te nemen, zie je steeds meer dingen waar je ‘dank je wel’ voor kunt zeggen. Mensen hoeven eigenlijk helemaal niet zo veel te doen om je een gevoel van dankbaarheid te geven. Een knipoogje, schouderklopje of een vriendelijke opmerking is vaak al genoeg.
Je kunt je dankbaarheid ook richten tot God. Een prachtige bloem, een adembenemende zonsondergang, je geweldige dochter of een fantastische partner… Een simpel Dank U Wel is soms het mooiste wat je kunt zeggen (en voelen!).
Tip 2. Accepteer wat je niet kunt veranderen
We hebben geleerd dat we veel dingen niet zomaar moeten accepteren. Je hoeft niet te accepteren dat iemand jou of iemand anders naar beneden haalt. Het in opstand komen tegen onrecht is ons met de paplepel ingegoten en dat is maar goed ook.
Maar dit is niet de acceptatie waar Sonnevelt het over heeft. Acceptatie kan ook aanvaarden of ontvangen zijn en wordt het best verwoord door Reinhold Niebuhr in het sereniteitsgebed:
God, geef mij de kalmte om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen, de moed om te veranderen wat ik kan veranderen en de wijsheid om het verschil tussen beide te zien.
Deze vorm van acceptatie geeft vrede.
Tip 3. Vertrouw erop dat het beter wordt
Zelfvertrouwen, vertrouwen in anderen, het vertrouwen op God… Dit zijn allemaal aspecten van vertrouwen die je rust geven.
Zo mag je er ook op vertrouwen dat je je op termijn gaat lukken je gelukkiger te voelen. Het gevoel van ongeluk is niet voor eeuwig. Ooit zal het anders worden en zich misschien zelfs wel ten goede keren.
Hoe groter je vertrouwen, hoe meer je kunt loslaten.
Misschien ervaar je dit als een schrale troost, maar geloof me: zelfs het grootste verdriet en de diepste depressie wordt op termijn minder.
Gun je daarom verdriet, boosheid, onmacht of een ander gevoel dat bij jouw ongeluksgevoel hoort en vertrouw erop dat je hier afstand van kunt nemen als de tijd daar is.
Hoe leer ik die tips toe te passen?
Natuurlijk is het lezen van dit artikel niet voldoende om van een ongelukkig gevoel af te komen. Als het allemaal zo makkelijk was…
Vaak heb je iemand nodig in de vorm van een coach of een psycholoog. Als dat te duur is, overweeg dan het boek Geluk(t) van Albert Sonnevelt of volg de gelijknamige cursus via Brein.TV.
Tot slot: het inspirerende voorbeeld van Alice Hertz Sommer
Als er één persoon is die deze punten in praktijk heeft gebracht, is het de Joodse pianiste Alice Hertz Sommer. Ze heeft de holocaust overleeft en werd 111 jaar oud. Alice is een bron van inspiratie voor veel mensen.
Hieronder de trailer van The Lady in Number 6. Een prachtige inspirerende film over een vrouw die op 100+ jarige leeftijd kon zeggen: Every day in life is beautiful.
We zijn misschien niet zo ‘speciaal’ als zij is en waarschijnlijk minder getalenteerd. Maar daar gaat het hier niet om. De echte vraag is hoe het ons vergaat als we die leeftijd halen. Zijn we dan nog steeds een inspiratiebron voor een gelukkig leven?
Kunnen je nog lachen of horen je bij de groep die nooit meer lacht?
